چکیده

در این مقاله به اختصار وضعیت اقتصادی، شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاست‌های تجاری کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و روند تجارت آنها با ایران طی سال‌های اخیر مورد بررسی قرار گرفته و بطور مفصل به روند تعمیق همگرایی و چگونگی یکپارچگی کشورهای مذکور پرداخته شده است.

بررسی انجام شده حاکی است با توجه به جایگاه اقتصادی و تجاری کشورهای مذکور بویژه امارات متحده عربی در جذب صادرات غیرنفتی ایران و تامین نیازهای وارداتی ایران در کالاهای سرمایه‌ای و واسطه‌ای مورد نیاز صنایع، به نظر می‌رسد اقدامات سال‌های اخیر کشورهای مذکور در خصوص تشکیل شورا، ایجاد اتحادیه گمرکی و امضای موافقت‌نامه همکاری با اتحادیه اروپا به منظور تشکیل منطقه تجارت آزاد و حضور موثر آنها در موافقت‌نامه‌های بین‌المللی، فرصت‌ها و تهدیدهایی را برای ایران ایجاد خواهد نمود. نتایج مطالعات در خصوص آثار تجاری این اقدامات حاکی است که گسترش و تعمیق حضور شورا در موافقت‌نامه‌های منطقه‌ای مختلف، تاثیر چشمگیری بر کاهش منافع تجاری ایران نداشته است. همچنین مطالعه انجام شده در خصوص آثار ایستای موافقت‌نامه احتمالی بین ایران و شورا در قالب منطقه تجارت آزاد، حاکی است چنانچه همه جوانب و ابعاد موضوع پیش از آغاز مذاکرات مورد مطالعه قرار گرفته و با آگاهی کامل در زمینه ضوابط این موافقت‌نامه‌ها، تصمیمات هوشمندانه‌ای از سوی هیات مذاکراتی ایران اتخاذ شود آثار ایستای موافقت‌نامه برای ایران مثبت خواهد بود؛ هرچند ضروری است در خصوص آثار پویا که بسیار وسیعتر و گسترده‌تر است، مطالعات جامع‌تر و کامل‌ترین صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها: شورای همکاری خلیج فارس، ایران، همگرایی منطقه‌ای، تجارت.

منبع: پژوهشنامه شورای همکاریخلیج فارس: سیاست های خراجی و روندهای داخلی، مهر ١٣٨٩

دانلود مقاله