درآمد

قدرت نرم از جمله مفاهیمی است که در دهه‌های اخیر از اهمیت خاصی برخوردار شده، هر چند که در دوران‌های قبل نیز مطرح بوده است. با این حال ویژگی‌های عصر حاضر باعث شده تا قدرت نرم و کاربرد آن در سیاست بین‌الملل از طرف بسیاری از کشورهای جهان مد نظر قرار گیرد؛ به گونه‌ای که امروزه تلاش برای تقویت و تأثیرگذاری هر چه بیشتر قدرت نرم در دستور کار سیاسی برخی کشورها دیده می‌شود. تلاش برای تقویت این توانایی باعث شده تا دستگاه‌های دولتی سازوکار خاصی را طراحی کنند که در چهارچوب دیپلماسی عمومی فعالیت می‌کند. در واقع اگر قدرت نرم را توانایی یک کشور برای ترغیب دیگران در حمایت از اهدافش بدانیم، دیپلماسی عمومی سازوکار لازم را به یک کشور می‌دهد تا قدرت نرم خود را تقویت و هدایت کند. بنابراین از دیپلماسی عمومی می‌توان به عنوان ابزار قدرت نرم نام برد. هر چند که هنوز برداشت‌های مختلفی از مفاهیم قدرت نرم وجود دارد، گذشت زمان باعث شده تا نقش قدرت نرم در عرصه بین‌‌المللی هر چه بیشتر تثبیت ‌‌شود. از طرف دیگر، با وجودی که کشورهای بزرگ‌ و قدرتمند از این ابزار در روابط خارجی خود بهره می‌برند، دیگر کشورها نیز با توجه به توانایی‌های خود درصدد استفاده از قدرت نرم هستند. در این رابطه به نظر می‌رسد ایران نیز با توجه به قابلیت‌های بسیار بالای خود در قالب قدرت نرم، می‌تواند برای تحقق برخی اهدافش از قدرت نرم بهره ببرد. بر این اساس این سوالات مطرح است که قدرت نرم ایران چیست؟ آیا ایران می‌تواند از قدرت نرم خود برای تحقق اهداف تعریف‌شده‌اش استفاده کند؟ این مسائل باعث شد تا در معاونت پژوهش‌های سیاست خارجی، نشستی با حضور کارشناسان تشکیل شود که این نوشتار حاصل این نشست است.

منبع: پژوشنامه دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی، شهریور ١٣٨٩

دانلود مقاله