چکیده

منطقه خاورمیانه یکی از بی‌ثبات‌ترین مناطق جهان می‌باشد که برخلاف بسیاری از دیگر مناطق در حال توسعه جهان همچنان نزدیک به دو دهه پس از پایان جنگ سرد کشمکش‌های منطقه‌ای به ویژه کشمکش اعراب و اسرائیل هنوز در آنجا به پایان نرسیده است. در نتیجه تحولات پس از ۱۱ سپتامبر و به ویژه مشکلات ایالات متحده در مدیریت بحران عراق، روند افول نفوذ امریکا در این منطقه آغاز گشته است. در سال‌های آینده فرآیند دموکراتیک شدن در منطقه خاورمیانه با شتاب بیشتری ادامه خواهد یافت و موجبات قدرت یافتن شیعیان و یا احقاق حقوق آنان را فراهم خواهد کرد. دموکراتیک شدن جهان عرب موجب کاهش تنش‌های میان کشورهای عربی با ایران و برقراری روابط بهتر با آنها خواهد شد. قدرت گرفتن شیعیان نیز فضای مانور بیشتری را برای ایران در منطقه خاورمیانه فراهم خواهد کرد. بدین ترتیب خاورمیانه در دهه آینده چهره‌ای متفاوت از وضعیت کنونی آنچه از جنبه روابط بین‌الملل و چه در صحنه سیاست داخلی کشورهای منطقه به کار خواهد گرفت.

کلیدواژه‌ها: خاورمیانه، کشمکش اعراب و اسرائیل، عراق، ایالات متحده، شیعیان، دموکراتیک شدن

منبع: پژوهشنامه ایران واعراب، اردیبهشت ١٣٨٨

دانلود مقاله