تحولات و ساختار منطقه خاورمیانه

در این مقاله، مهم‌ترین کشورهای تأثیرگذار در منطقه خاورمیانه، به‌ویژه ترکیه، عربستان سعودی، ایران، سوریه، اردن و مصر مورد بررسی قرار می‌گیرند. به‌ویژه اینکه حوادث و حملات تروریستی 11 سپتامبر موجب ایجاد فرصت‌ها و تهدیدهایی در این منطقه شد که نظر تمامی صاحب‌نظران و تحلیلگران را به‌خود جلب کرد. در این مقاله همچنین به روش‌ها و تاکتیک‌هایی که کشورهای مذکور در جهت هماهنگی و همراهی با تغییر و تحولات سریع و بعضاً عمیق این منطقه، در پیش گرفتند نیز پرداخته خواهد شد. ساختار خاورمیانه، ساختاری متغیر است، بنابراین کشورها و دولت‌هایی قادر خواهند بود در این ساختار به ایفای نقش بپردازند و تأثیرگذار باشند که روش‌ها و تاکتیک‌هایی که در قبال این منطقه برمی‌گزینند، متناسب با ساختار متغیر خاورمیانه باشد و بنابراین در این نوشتار ابتدا جهت‌گیری‌های دولت‌های مذکور در تاریخ پرتکاپو و دینامیکی خاورمیانه مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس تلاش می‌‌شود تا نگاهی هر چند گذرا به مراحل مختلف تغییر و تحولات این منطقه تا بعد از حوادث یازده سپتامبر و اشغال عراق توسط امریکا انداخته شود. در نهایت به دیدگاه‌ها، نقطه نظرات و سیاست‌های کشورهایی که بر سر چگونگی ساختار و نظام جدید منطقه‌ای با همدیگر در رقابت هستند اشاره خواهد شد. بنابراین توجه به این نکته ضروری است که مبنای زمانی بررسی و مطالعه تا مقطع زمانی اشغال عراق توسط امریکا خواهد بود.