بحران اقتصادی جهان: زمینه‌ها، ابعاد و پیامدها

چکیدهوابستگی متقابل همراه با درهم تنیدگی اقتصاد جهانی سبب شد تا بحران مالی آمریکا به سرعت به یک بحران اقتصادی جهانی تبدیل شود و طیف وسیعی از کشورهای جهان را به درجات متفاوت از خود متأثر سازد. از آنجا که ارتباط مستقیمی میان بی‌ثباتی و نابرابری‌های اقتصادی با بی‌ثباتی‌های سیاسی ـ اجتماعی در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی برقرار است، گسترش دامنة بحران اقتصادی در جهان و به خطر افتادن امنیت مالی و پولی بین‌المللی، می‌تواند امنیت بین‌المللی و نظم و ساختار کنونی جهانی را نیز در ابعاد سیاسی و اقتصادی در معرض تغییر و تحول قرار دهد. مطالعة تاریخی موارد مشابه بحران اقتصادی در جهان حکایت از آن دارد که در چنین شرایطی کشورها به سمت اتخاذ سیاست‌های حمایت‌گرانه پیش می‌روند که این خود باعث گسترش تصاعدی رکود در جهان می‌شود. حال آنکه انتظار می‌رود قدرت‌های بزرگ اقتصادی با پرهیز از چنین سیاست‌هایی و با پرداخت هزینه بیشتر در استقرار ثبات اقتصادی جهان بکوشند و بازارهای خود را به روی صادرات باز نگه دارند. این نوشتار با بررسی تفصیلی مطالب یاد شده، به توضیح ریشه‌ها وعوامل پیدایش این بحران و ابعاد و زوایای مختلف آن و راهکارهای ارائه شده می‌پردازد و در نهایت پیامدهای بحران اقتصادی را در اروپا و جهان و به ویژه تأثیر آن را بر بازار انرژی و ایران مورد بررسی قرار می‌دهد.