نگاهی به انتخابات ریاست جمهوری 2012 امریکا

رقابت‌هاي انتخابات رياست‌جمهوري امريكا كه هر 4 سال يك بار برگزار مي‌شود، شامل چهار مرحله است: انتخابات مقدماتي در انجمن‌هاي حزبي براي تعيين نامزدها، تشكيل كنوانسيون‌هاي ملي براي تعيين روش‌هاي مشترك و معرفي نامزد رسمي هر يك از دو حزب در انتخابات عمومي، رقابت دو نامزد رسمي در سراسر كشور براي شش تا هشت ماه و مجمع انتخاباتي كه تعداد اعضاي هر ايالت در آن مجمع برابر با تعداد نمايندگان آن ايالت در دو مجلس كنگره است. به طور سنتي در امريكا ابتدا يك انتخابات مقدماتي درون حزبي به ترتيب در ايالت‌هاي آيووا، نيوهمشاير، ميشيگان، نوادا، كاروليناي جنوبي، فلوريدا و سپس در ساير ايالت‌هاي پرجمعيت برگزار مي‌شود و نتيجه اين همه‌پرسي به نوعي نتيجه انتخابات را مشخص مي‌‌كند. در واقع، در امريكا نخست رقابت ميان نامزدهاي هر حزب برگزار مي‌شود و در نهايت، نامزد برتر هر حزب براي رقابت با حزب رقيب معرفي مي‌شود. تا ماه نوامبر 2012 نامزدهاي اصلي دو حزب در دو مرحله تعيين خواهند شد: نخست، انتخابات مقدماتي در ايالت‌ها كه عموماً به صورت رأي‌گيري مستقيم از شهروندان برگزار مي‌شود و سپس گردهمايي‌هاي بزرگ دو حزب كه در آن نمايندگان اعزامي ايالت‌هاي مختلف شركت و نامزدهاي اصلي هر حزب را براي انتخابات رياست‌جمهوري تعيين مي‌كنند. البته در انتخابات سال 2012، باراک اوباما همچنان به عنوان نامزد اصلی حزب دموکرات باقی مانده است.

ساختار نظام انتخاباتی در امریکا

بر‌گزاري انتخابات رياست جمهوري آمريكا در‌‌ چهار مرحله انجام می‌شود. انتخابات رياست جمهوري كاملا حزبي بوده و نامزدها، نمايندگي حزب متبوع خود را برعهده دارند.

1-انتخابات مقدماتي: نامزدها معمولا خود را جهت شركت در مبارزات انتخاباتي معرفي مي‌كنند و يا از سوي حزب براي اين كار در نظر گرفته مي‌شوند. در اين صورت طرفداران احزاب بايد از ميان چندين فرد داوطلب در انتخابات درون حزبي، يك نفر را جهت شركت در انتخابات معرفي كنند.

2- كنوانسيونهاي ملي: در تابستان سال برگزاري انتخابات، كنوانسيونهاي ملي احزاب برپا مي‌گردد. تمام‌گرايشات و تشكل‌هاي داخلي هر حزب مي‌بايست در اين مجمع شركت كرده و طي يك دوره يك ماهه، هياتهاي شركت‌كننده از ميان نامزدهاي موجود، فرد مورد نظر خود را جهت شركت در مبارزات نهايي معرفي نمايند. در اين بين حزب رئيس‌جمهور پيشين مجددا او را جهت مبارزات انتخاباتي بر مي‌گزيند.

3-  رقابت انتخاباتي: تا روز برپايي انتخابات، كانديداها با حمايت احزاب و طرفداران، مبارزات وسيع و همه جانبه انتخاباتي خود را آغاز مي‌كنند. حجم گسترده‌اي از اين رقابت‌ها مربوط به تبليغات است كه اين مساله نيز در جاي خود رابطه مستقيمي با منابع و توان مالي و پشتيباني احزاب دارد.

4- هيات‌هاي انتخاباتي: بر اساس قانون اساسي فدرال، رئيس‌جمهور مي‌بايست از طرف يك كالج يا هيات انتخاباتي انتخاب‌گردد. هر ايالت،كالج انتخاباتي خاص خود را دارد و تعداد آن برابر با تعداد نمايندگان آن ايالت دركنگره (مجلس نمايندگان و سنا) مي‌باشد. هرچند تعداد نمايندگان ايالات در مجلس سنا به طور يكسان، دو نفر براي هر ايالت در نظر گرفته شده اما تعداد اعضاء مجلس نمايندگان براساس جمعيت هر ايالت مي‌باشد.

نوع نظام سیاسی: ریاستی ، فدرالی و مبتنی بر ساختار دو حزبی

            مراحل برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری: دو مرحله؛ انتخابات درون حزبی (گردهمایی حزبی/ انتخابات مقدماتی) / انتخابات سراسری

            تعداد هیات‌های انتخاباتی:  538 نفر                       

            هر کاندیدا برای احراز مقام ریاست جمهوری حداقل به 270 رای از مجموع 538 رای نیاز دارد.

            تعداد هیات‌های نمایندگی هر ایالت به اندازه مجموع نمایندگان آن ایالت در سنا و مجلس نمایندگان است:

تعداد اعضای مجلس نمایندگان امریکا: 435 نفر   /  تعداد اعضای مجلس سنای امریکا: 100 نفر

تعداد کل نمایندگان و ابرنمایندگان در مجمع ملی حزب دموکرات امریکا:                    

تعداد نمایندگان حزبی .......  2118 نفر                                                         

 تعداد ابرنمایندگان ............ 825 نفر

 مجموع تعداد نمایندگان ...... 4234 نفر

هر نامزد حزب دموکرات برای احراز مقام نامزدی حزب در انتخابات سراسری به 2118 رای نیاز دارد.

تعداد کل نمایندگان و ابرنمایندگان در مجمع ملی حزب جمهوریخواه امریکا:       

           تعداد نمایندگان حزبی ......... 1917 نفر

           تعداد ابرنمایندگان ............. 463 نفر

           مجموع تعداد نمایندگان ........ 2380 نفر

هر نامزد حزب جمهوری‌خواه برای احراز مقام نامزدی حزب در انتخابات سراسری به 1191رای نیاز دارد. در سیستم انتخابات مبتنی بر الكترال كالج، هر نامزدی (دموكرات و جمهوری‌خواه) كه در یك ایالت برنده شود، كل آراء هیأت‌های نمایندگی در آن ایالت را از آن خود خواهد كرد. به عبارت دیگر برنده اكثریت آراء مردم در هر ایالت در انتخابات عمومی، تمام آراء الكترال كالج آن ایالت را از آن خود خواهد كرد (اما برخی مواقع لزوماً اینگونه نیست). برای انتخاب شدن به عنوان رئیس جمهور امریكا، یك كاندیدا باید نصف به علاوه یك رأی از 538 رأی هیأت‌های نمایندگی (الكترال كالج) را بدست آورد. بنابراین یك كاندیدا با 270 رأی الكترال كالج می‌تواند برنده شود. استثنایی كه وجود دارد اینكه همواره كسی كه در انتخابات عمومی یك ایالت برنده شده است، ممكن است تمام الكترال كالج‌های آن ایالت را اخذ نكند (نمونه، انتخابات سال 2000 كه بوش به ‌رغم اخذ تعداد آراء عمومی كمتر توانست با اخذ 271 الكترال كالج بر الگور پیروز شود. در حالی كه الگور حداقل توانسته بود 200 هزار رأی مردمی بیشتر از بوش به دست آورد).

نكته دیگر اینكه، هرگاه هیچ یك از نامزدها نتوانند حداقل الكترال كالج یعنی 270 الكترال كالج را بدست آورند، انتخاب رئیس‌جمهور بر عهده كنگره خواهد بود. براساس قانون اساسی، در این حالت، مجلس نمایندگان از طریق رأی‌گیری باید با حداكثر آراء رئیس‌جمهور را انتخاب نماید. در این رأی‌گیری هر ایالت فقط دارای یك حق رأی می‌باشد. در این حالت معاون رئیس‌جمهور نیز توسط سنا انتخاب می‌شود و هر سناتور فقط یك حق رأی دارد. در صورتی كه در جریان رأی‌گیری مجلس نمایندگان باز هم رئیس جمهور مشخص نشود، وظیفه رأی‌گیری بر عهده سنا خواهد بود.

پایگاه اجتماعی احزاب سیاسی امریکا

            ایالتهای مرکزی و جنوبی عمدتا تحت نفوذ جمهوری‌خواهان و ایالتهای غربی، شمالی و شمال شرقی تحت نفوذ دموکراتها قرار دارند.

            به لحاظ اجتماعی؛ طبقات بالای جامعه، اقشار مرفه و پردرآمد ، سرمایه‌داران ، کارفرمایان ، صاحبان صنایع ، پروتستان ها ، افراد مذهبی ، ثروتمندان نفتی ، زمینداران ، کشاورزان و نظامیان عمدتا طرفدار جمهوریخواهان هستند.

            طبقات متوسط جامعه ، طبقات پایین جامعه ، کارمندان جزء ، گروه های لائیک ، کارگران ، بیکاران ، اقلیت های قومی و نژادی ، گروه‌های ذینفوذ نظیر یهودیان ، سندیکاهای کارگری ، نوجوانان ، جوانان و زنان در امریکا عمدتا از دموکراتها حمایت می‌کنند.

آشنایی با کاندیدای منتخب حزب جمهوری‌خواه

میت رامنی؛ متولد 1947 از دیترویت و فارغ‌التحصيل از مدرسه بازرگاني هاروارد، مدرسه حقوق هاروارد و دانشگاه بيربنگام بوده و  استاندار ايالت ماساچوست طي سال‌هاي 2006 ـ 2002 ، نامزد سنا در سال 1994و کاندیدای ریاست‌جمهوری سال 2008 بوده است. میت رامنی که فرمانداری ایالت ماساچوست را در کارنامه خود دارد، تیمی متشکل از دیپلمات‌ها و مقامات ارشد امنیتی دولت سابق آمریکا را برای رقابت-های انتخاباتی خود برگزیده است. در بین ۲۲ مشاور ویژه وی، اسامی مایکل چرتاف، وزیر امنیت داخلی سابق، اریک ادلمن، دیپلمات کهنه کار و دستیار دیک چنی و الیوت کوهن، مشاور کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه سابق دیده می‌شوند. مایکل هیدن، رئیس پیشین سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سی آی ای) و کوفر بلک، رئیس اسبق بخش عملیاتی سی آی ای، هم به تیم مشاوران میت رامنی پیوسته‌اند. وی در انتخابات درون حزبی توانسته است با پشت سر گذاشت سایر رقبا به عنوان کاندیدای اصلی حزب جمهوری‌خواه در انتخابات سال ٢٠١٢ انتخاب شود.

جمع‌بندی

با تشدید نابسامانی‌های مالی در امریکا، هم دموکرات‌ها و هم جمهوری‌خواهان هیچ‌ یک راهکار و افق روشنی برای بهبود وضعیت کنونی پیش رو ندارند. در حال حاضر جمهوری‌خواهان برای باز پس‌گیری قدرت از دموکرات‌ها، به منظور جلب نظر طیف‌های خاصی از جامعه، بحث‌هایی را مطرح می‌کنند که به نظر می‌رسد بیش از آنکه قابلیت عملی داشته باشد، جنبه سیاسی داشته و متاثر از فضای رقابت‌های انتخاباتی می-باشد.آنچه مسلم است اینکه، موضوع بحران مالی، بیکاری، مساله افزایش مالیات‌ها و چگونگی ارائه خدمات اجتماعی و بهداشتی از جمله مهمترین مسائل جامعه امریکا به شمار می‌رود. در چنین فضایی نه جمهوری-خواهان با مطرح کردن مجدد رویکردهای تهاجمی، چشم‌انداز روشنی را برای مهار بحران ارائه داده‌اند و نه دولت اوباما تاکنون توانسته است راهکار عملی موثری برای این چالش‌ها بیابد. لذا به نظر می‌رسد طبقات متوسط و ضعیف جامعه امریکا در ساختار دوحزبی حاکم، دستخوش نوعی سرخوردگی سیاسی-اجتماعی شده باشند. در حال حاضر جمهوری‌خواهان تلاش می‌کنند تا با برجسته کردن موضوعات مرتبط با سیاست خارجی و امنیت ملی، تا حدودی افکار عمومی جامعه را به سمت موضوعات دیگری هدایت نمایند.