14 July 2010
چکيده
يکي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي جهان پس ازجنگ سرد، خيزش هويت‌هاي خاص از جمله ناسيوناليسم قومي است که در فضاي متصلب دوران دو قطبي مجالي براي پويايي نداشتند. از ميان مناطق مختلف جهان، منطقه قفقاز جنوبي به دليل تکثر قومي بسيار زياد از يک سو و اتخاذ سياست‌هاي نادرست در قبال اقليت‌هاي قومي در دوران حاکميت اتحاد جماهير شوروي از سويي ديگر، به نحو بارزي شاهد رستاخيز اقليت‌هاي قومي بود که در مقاطعي موجب بروز جنگ‌هاي پرهزينه‌اي نيز گرديد. بحران قومي ناگورنو ـ قره‌باغ که منجربه رويارويي نظامي بين دو کشور تازه استقلال يافته ارمنستان و آذربايجان در ابتداي دهه 90 شد، ازجمله مهم‌ترين بحران‌هاي قومي در منطقه قفقاز جنوبي است که به دليل ابعاد و اهميت آن، يکي از پيچيده‌ترين معادلات سیاسی و امنیتي این منطقه به شمار مي‌رود. در طي دو دهه گذشته، این بحران ضمن تأثیرگذاري بر تحولات داخلي جوامع ارمنستان و آذربايجان، موجب شکل‌گيري مناسبات مختلف منطقه‌اي و حتی فرامنطقه‌اي شده است. در این نوشتار به بررسی اهداف و رويکردهاي جمهوري آذربايجان در قبال مسئله ناگورنو ـ قره‌باغ، به عنوان يکي از طرف‌هاي درگير در این بحران پرداخته مي‌شود. ضمن آن‌که فرايندهاي جديدي مانند عادي‌سازي مناسبات ترکيه و ارمنستان و نيز مذاکرات آذربايجان و ارمنستان و تأثیر آن بر بحران مذکور نيز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
کليدواژه‌ها: قفقاز جنوبي، بحران قومي، آذربايجان، ارمنستان، ناگورنو ـ قره‌باغ.
منبع: پژوهشنامه سیاست و امنیت در قفقاز، تیر ١٣٨٩
دانلود مقاله
