14 May 2009
چکیده
منطقه خاورمیانه یکی از بیثباتترین مناطق جهان میباشد که برخلاف بسیاری از دیگر مناطق در حال توسعه جهان همچنان نزدیک به دو دهه پس از پایان جنگ سرد کشمکشهای منطقهای به ویژه کشمکش اعراب و اسرائیل هنوز در آنجا به پایان نرسیده است. در نتیجه تحولات پس از ۱۱ سپتامبر و به ویژه مشکلات ایالات متحده در مدیریت بحران عراق، روند افول نفوذ امریکا در این منطقه آغاز گشته است. در سالهای آینده فرآیند دموکراتیک شدن در منطقه خاورمیانه با شتاب بیشتری ادامه خواهد یافت و موجبات قدرت یافتن شیعیان و یا احقاق حقوق آنان را فراهم خواهد کرد. دموکراتیک شدن جهان عرب موجب کاهش تنشهای میان کشورهای عربی با ایران و برقراری روابط بهتر با آنها خواهد شد. قدرت گرفتن شیعیان نیز فضای مانور بیشتری را برای ایران در منطقه خاورمیانه فراهم خواهد کرد. بدین ترتیب خاورمیانه در دهه آینده چهرهای متفاوت از وضعیت کنونی آنچه از جنبه روابط بینالملل و چه در صحنه سیاست داخلی کشورهای منطقه به کار خواهد گرفت.
کلیدواژهها: خاورمیانه، کشمکش اعراب و اسرائیل، عراق، ایالات متحده، شیعیان، دموکراتیک شدن
منبع: پژوهشنامه ایران واعراب، اردیبهشت ١٣٨٨