13 January 2009
چکیده
تحولات بینالمللی پس از خاتمة جنگ سرد باعث شده است مقامات و تصمیمسازان عرصة سیاست خارجی، خود را در فضایی متلاطم و پیچیده ببینند؛ نظام جهانی جدیدی که معادلات دنیای نوین را بر پایة اصول خاص خود تنظیم خواهد کرد. این تحولات پرشتاب و عالمگیر که عموماً در چهارچوب فرآیند جهانی شدن و فضای جریانهای مترتب بر آن شناخته میشوند باعث ناکارآمدی دیپلماسی سنتی در پیشبرد اهداف و تأمین منافع ملی کشورها شدهاند. بهعبارت دیگر در این شرایط دیپلماتهای سنتی هر روز بیش از گذشته، خود (و شیوهها و قابلیتهای دیپلماتیک منسوخ خویش) را ناتوان از تأمین منافع ملی میبینند. در چنین فضایی «دیپلماسی اقتصادی» بهعنوان ابزار نوین سیاست خارجی و بخشی از «دیپلماسی سیال» که از ملزومات یک سیاست خارجی موفق در عصر جهانی شدن است، بهعنوان جایگزین، مکمل و جبران کنندة کاستیهای دیپلماسی سنتی مطرح میشود؛ موضوعی که مقالة حاضر به تبیین و تشریح آن میپردازد.
کلیدواژهها: دیپلماسی اقتصادی، جهانی شدن، فضای جریانها، فضای مکانها، شرکتهای فراملی، جهانشهرها
منبع: پژوهشنامه دیپلماسی اقتصادی، دی ١٣٨٧