22 December 2012
با پایان یافتن نظم دوقطبی در جهان، بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه الگوی اقتصاد بسته را ترک نموده و به فرصت‌های موجود در اقتصاد باز روی آورده‌اند. از طرف دیگر شرایط حاکم بر روابط بین‌الملل و دگرگونی‌های کلان حوزة فناوری اطلاعات و جهانی شدن اقتصاد که سبب گردش پرشتاب سرمایه در بازارهای جهانی شد، بر اهمیت و نقش نیروهای بالقوه‌ای که می‌توانند به فرایند توسعه ملی کشورها کمک نمایند، افزوده است. به عبارت دیگر فرصت‌ها و زمینه‌های فعالیت شهروندان کشورهای گوناگون در خارج از مرزهای ملی آنان به منظور توسعه اقتصادی کشور خود افزایش یافته است. از آنجایی که دستیابی به اهداف طرح‌های توسعه ملی بدون باور جدی به نقش و عامل نیروی انسانی ممکن نیست، بنابراین توجه به کیفیت و توان نیروی انسانی و برنامه‌ریزی مناسب برای بهره‌وری از این عامل از ضرورت‌های اساسی در تحقق هر طرح وابسته با توسعه ملی به شمار می‌رود. ازاین‌رو در ارزیابی منابع انسانی و بالقوه بایسته است که به کل نیروی انسانی موجود در بیرون و درون توجه گردد. این امر به‌ویژه در طی چند دهة نزدیک به ما از دیدگاه پدیده جهانی شدن از اهمیت بیشتری برخوردار گردیده است.
در این زمینه پیشینة موجود گویای این است که برخی از کشورها در امر توسعه ملی خود توانسته‌اند از جمعیت قابل ملاحظه مهاجران خود در جهت بهره‌برداری از برتری‌های توسعه و رشد اقتصادی خویش بهرة بهینه ببرند. این در حالی است که برخی دیگر از کشورها با وجود توانمندی‌های مشابه نتوانسته‌اند از این فرصت‌ها استفاده کنند. در چنین شرایطی و درحالی‌که بحثهای مربوط به توسعه ملی ایران در چهارچوب برنامه 20 ساله چشم‌انداز مطرح می‌باشد، ضرورت پرداختن به نقش و جایگاه مهاجرین ایرانی در خارج از کشور بیش از پیش اهمیت می‌یابد.
منبع: کتاب سیاست خارجی توسعه گرا، مرداد ١٣٨٧
دانلود مقاله
