13 March 2009
چکیده
امور دفاعی و دیپلماسی از جمله مهم‌ترین وظایف دولت‌های دارای حاکمیت می‌باشند. از این‌رو، ایجاد همگرایی در این حوزه‌ها در اتحادیه اروپا (European Union, EU) همواره با چالش‌هایی عمده مواجه بوده است. در حقیقت، اتحادیه اروپا ابتدا به عنوان یک قدرت غیرنظامی توسعه پیدا کرد. امنیت اروپا از طریق ناتو و با ضمانت امریکا تأمین می‌شد. با این حال، از اواسط دهه 1990 نخستین گام‌های عملی در جهت ایجاد ساختارهای مؤثرتری برای سیاست خارجی و امنیتی مشترک (Common Foreign and Security Policy, CFSP) برداشته شد. معاهده آمستردام در سال 1997 سمت «نماینده عالی» را برای CFSP ایجاد کرد. اعلامیه سن مالو در دسامبر 1998 اختلافات دیرینه بر سر همکاری‌های دفاعی را حل‌وفصل نمود. شورای اروپا در هلسینکی در دسامبر 1999 اهداف کلی دفاعی اتحادیه اروپا را تعیین کرد.
طی سال‌های 2003 و 2004 اتحادیه اروپا در بوسنی و مقدونیه نخستین عملیات مستقل خود را در خارج از اروپا انجام داد و حتی 1800 نیرو به شرق کنگو اعزام کرد. در دسامبر 2003، نخستین استراتژی امنیتی اتحادیه تحت عنوان «اروپای امن در جهانی بهتر» تدوین گردید.
سیاست خارجی و امنیتی مشترک (CFSP) در بستری از بحران‌ها و مشکلات گام‌های محدودی به جلو برداشته است. انتظار می‌رود که با تصویب معاهده اصلاحی (لیسبون)، بنیه آن تقویت شود، اما ابزارهای اصلی همچنان در اختیار دولت‌های عضو باقی خواهد ماند.
کلیدواژه‌ها: اتحادیه اروپا، سیاست خارجی و امنیتی مشترک، سیاست امنیتی و دفاعی اروپا، ناتو، همگرایی، امور نظامی و دفاعی.
منبع: پژوهشنامه سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا، اسفند ١٣٨٧
دانلود مقاله
