چکیده

در مقاله‌ای تحت عنوان «بازگشت به آینده؟ تجدید حیات سیاست واقع‌گرایی» که توسط مرکز سیگور وابسته به دانشگاه جرج واشنگتن منتشر شده، از رویکرد تازه چین، هند و روسیه به سیاست واقع‌گرایی سخن رفته است. این درحالی است که چین در دهه‌های گذشته خط مشی مدارا با همسایگان خود و همراهی با قدرت‌های بزرگ را دنبال می‌کرد؛ هند هم خط مشی آرمانگرایانه همراهی با جهان سوم را اتخاذ کرده بود. روسیه نیز از سال‌های اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 میلادی، گرایش لیبرال غربی را دنبال می‌کرد.

نویسنده این مقاله، تغییر رویکرد چین، هند و روسیه به سیاست واقع‌گرایی را نتیجه افزایش کشمکش‌های سیاسی در آسیا می‌داند.

وی سه سناریو را برای آینده چین مطرح می‌نماید:

الف ـ حفظ رشد اقتصادی کنونی، که به احتمال زیاد به دموکراتیک شدن چین در آینده کمک می‌کند.

ب ـ توقف رشد اقتصادی که سبب می‌شود چین اقتدارگرا باقی بماند، اما دیگر قدرت بزرگی شناخته نشود.

پ ـ ادامه وضعیت کنونی، که کشمکش چین با دنیای خارج را افزایش خواهد داد.

نویسنده تغییر جو سیاسی در هند را نتیجه پایان‌گرفتن جنگ سرد و نیاز این کشور به آزادسازی اقتصادی خود و نیز توانایی در انجام آزمایش‌های سلاح هسته‌ای تعبیر می‌نماید، به علاوه روی آوردن روسیه به واقع‌گرایی را نتیجه غفلت غرب دانسته؛ و در نهایت بر این باور است که در تدوین هرگونه استراتژی کلان، غرب باید تمامی قدرت‌های آسیا و اوراسیا را در نظر داشته باشد. نویسنده تحولات چین را برای آینده جهان تعیین‌کننده می‌داند؛ درحالی که تحولات هند و روسیه را تهدیدکننده نمی‌شمارد.