زمزمه‌های تغییر استراتژی امریکا در افغانستان و پیامدهای امنیتی آن برای منطقه

Print E-mail
معاونت پژوهشهای روابط بین‌الملل / گروه پژوهشی امنیت بین‌الملل و تروریسم
19 February 2011

چکیده

دریکی از مقاله‌های آخرین شماره نشریه فارین افرز در نقد استراتژی جاری امریکا در قبال افغانستان آمده است که هدف اصلی این استراتژی یعنی جلوگیری از قدرت گرفتن طالبان در سرزمین پشتونستان جنوب افغانستان، با موفقیت روبه‌رو نشده است، چرا که امریکا و متحدین این دولت در موقعیتی نیستند که بتوانند طالبان را از نظر نظامی شکست دهند.

علاوه بر موضوع بالا، این مقاله، نارضایتی افغان‌ها از حضور نیروهای خارجی درافغانستان را رو به گسترش توصیف کرد و حتی این نارضایتی را به حامد کرزای، رئیس جمهور افغانستان و هم‌پیمان امریکا تسری داده است. کرزای در ماه نوامبر گذشته در گفتگو با خبرنگار روزنامه واشنگتن پست حضور نیروهای خارجی در افغانستان و چگونگی رفتار آنان را به شدت مورد انتقاد قرار داده بود.

از سوی دیگر، این مقاله، کیفیت حکمرانی در دولت کرزای را فاقد پیشرفت قابل توجه توصیف کرد و بدون اصلاحات جامع در دولت افغانستان، موفقیت امریکا در این کشور را غیر ممکن دانست.

مقاله سپس نتیجه گرفته است که برای خروج از باتلاق افغانستان، امریکا باید تجزیه غیررسمی این کشور را مد نظر قرار دهد، از این طریق واشنگتن می‌تواند در شمال افغانستان دولت‌سازی کند و در جنوب به مبارزه با تروریسم بپردازد.

اینکه در اولین شماره نشریه فارین افرز در سال جدید میلادی، مقاله‌ای در انتقاد از جنگ افغانستان و لزوم تجدید نظر در استراتژی نظامی آن درج شده، نشانگر آن است که احتمالاًچنین برنامه‌هایی مورد توجه نخبگان سیاست خارجی دولت امریکا قرار گرفته است.

پیاده شدن این طرح می‌تواند مقدمه تجزیه افغانستان به شمال و جنوب، با تبعات و پیامدهای امنیتی دیرپای آن باشد. جدا کردن گروه القاعده از طالبان، یکی از هدف‌های عمده طرح جدید است که هرچند گروه مزبور را تضعیف می‌کند اما باعث نمی شود این گروه دست از تندروی بر دارد وحتی شاید به تندروترشدن آنان نیز بیانجامد. همچنین جدا کردن تاجیک‌های شمال افغانستان از پشتون‌های جنوب این کشور می‌تواند هم برای پاکستان و هم برای دیگر همسایگان افغانستان آثار سوء امنیتی به بار آورد.