19 September 2011
سیاست کاهش تسلیحات هستهای امریکا و تأکید بر سلاحهای متعارف ازجمله سیستم دفاع موشکی و نقش آن در بازدارندگی هستهای، پرسشهای بسیاری را در مورد اهداف و پیامدهای استقرار این سیستم بهوجود میآورد. ازجمله این پرسشها آن است که آیا اساساً این سیستم قادر به ایجاد بازدارندگی هستهای میباشد و همچنین استقرار آن، چه تأثیری میتواند بر رفتار امنیتی ـ نظامی سایر کشورها و بهطور مشخص جمهوری اسلامی ایران داشته باشد. بر این مبنا پرسش اصلی مطرح در این نوشتار آن است که آیا سیستم دفاع موشکی، قادر به ایجاد بازدارندگی هستهای است؟ فرضیهای که آزمون میشود این است که سیستم دفاع موشکی نهتنها نمیتواند نقش قابل ملاحظهای در ایجاد بازدارندگی هستهای ایفا کند بلکه در بُعد پیامدها، میتواند به مسابقه تسلیحاتی دامن زند و سطح ناامنی و بیثباتی را افزایش دهد. تحریک دشمنان و رقبای اصلی، تحریک حلقههای پیرامونی دشمنان و رقبای اصلی، بازگشت جریان تحریک به نقطه آغازین و احتمال برداشت تهاجمی بهجای برداشت تدافعی ازجمله مسائلی است که در بخش پیامدها به آن پرداخته میشود. ازآنجا که امریکا یکی از اهداف تقویت سپر دفاع موشکی خود در اروپا را مقابله با حمله احتمالی ایران مطرح میکند، در پرسش فرعی چنین عنوان میشود که استقرار سیستم دفاع موشکی از سوی ایالات متحده چه تأثیری میتواند بر رفتار امنیتی ـ نظامی ایران بگذارد؟ در این مقاله چنین ادعا میشود که استقرار این سیستم به دریافت ناامنی از سوی ایران دامن میزند و ایران را بهسمت اتخاذ «استراتژی متقابل دفاعی» و یا «استراتژی متقابل تهاجمی» سوق میدهد. بهعبارت دیگر چه استراتژی امریکا در این اقدام تدافعی باشد ـ چنانکه خود مدعی آن است ـ و چه تهاجمی ـ آنچه ایران و برخی از کشورها از آن برداشت میکنند ـ تهدید علیه امنیت کشور است و راهکاری که در قبال آن اتخاذ میشود «استراتژی متقابل» است.
دانلود مقاله