29 April 2011
از جمله مهم‌ترین مؤلفه‌های تحول در هر کشور، تغییر صف‌بندی نیروهای اپوزیسیون داخلی و امکانات آنها برای تحرک و بازتعریف جایگاه خود در ساختار سیاسی و هِرم قدرت موجود است. بنابراین بررسی هرگونه تغییرِ در جایگاه و عملکرد نیروهای اپوزیسیون، کمک فراوانی به درک تحولات احتمالی جهت‌گیری سیاسی هر کشور در دو عرصه داخلی و خارجی و نیز بررسی تغییرات آتی در آن کشور می‌کند براین اساس در کشورهای خاورمیانه عربی نیز بررسی جهت‌گیری نیروهای اپوزیسیون، درک تحولات احتمالی در ساختارهای سیاسی موجود را آسان‌تر می‌کند. لذا در این پژوهش به بررسی دو نیروی عمده اپوزیسیون خاورمیانه عربی یعنی اسلام‌گرایان و لیبرال ـ دموکرات‌ها و ایستار هر یک از آنها و چگونگی رابطه متقابل آنها می‌پردازیم. به‌علاوه رابطه و نحوه تعامل دولت با این نیروها تا آنجا مورد بررسی قرار خواهد گرفت که به فهم جامع‌تری از جایگاه هر یک از این نیروها در ساختار سیاسی و تأثیر آن بر رابطه متقابل آنها کمک کند. پس از بررسی جداگانه سابقه و وضعیت هر یک از این دو نیرو، رابطه متقابل آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد و پیش‌بینی‌هایی درباره آینده مطرح خواهد شد.
